Basiskennis
Introductie over houtskool
Houtskool kopen, zie jij door de bomen het bos nog steeds? Welkom bij de wereld van BBQ en houtskool! In deze uitgebreide gids duiken we in de fascinerende wereld van houtskool, een essentieel element voor elke BBQ-liefhebber. Houtskool, vaak onderschat, is de stille held van een goede BBQ. Het wordt gemaakt door hout in een zuurstofarme omgeving te verhitten. Dit proces, pyrolyse genoemd, transformeert hout in een rijke, pure koolstofbron – houtskool.
De traditionele productie van houtskool
De traditionele methode omvat het verhitten van hout in grote kuilen of metalen vaten, afgesloten om de luchttoevoer te beperken. Na enkele dagen van langzame verbranding blijft een puur, brandbaar product over: houtskool.
De huidige productie van houtskool
Het productieproces van houtskool door middel van pyrolyse is een fascinerend en complex proces. Hier is een gedetailleerde beschrijving van hoe dit proces in zijn werk gaat:
Stap 1: voorbereiding van het hout
Allereerst wordt het hout voorbereid. Dit omvat het selecteren van geschikte houtsoorten – vaak hardhout zoals eik, beuk of acacia – en het zagen in beheersbare stukken. Het is belangrijk dat het hout droog is, omdat te veel vocht het pyrolyseproces kan verstoren.
Stap 2: het Pyrolyse proces
Pyrolyse is een thermochemisch proces dat organisch materiaal – in dit geval hout – omzet in houtskool door het te verhitten in de afwezigheid van zuurstof. Dit voorkomt verbranding. De temperaturen bij pyrolyse variëren meestal tussen 300°C en 600°C.
Het verwarmen van hout
In een gecontroleerde omgeving wordt het hout geleidelijk verhit. Dit kan in speciaal ontworpen ovens of in traditionelere methoden zoals kuilen of grote vaten. De sleutel is om zuurstof af te sluiten, zodat het hout niet verbrandt maar langzaam vergast.
Gasontwikkeling
Tijdens het verhittingsproces begint het hout verschillende gassen vrij te laten, zoals methaan, waterstof en koolstofdioxide. Deze gassen kunnen worden afgevoerd of opgevangen voor ander gebruik.
Stap 3: de vorming van houtskool
Terwijl het hout verder verhit wordt, beginnen de vaste bestanddelen van het hout – cellulose, hemicellulose en lignine – af te breken. Dit resulteert in de vorming van houtskool, een poreuze, zwarte koolstofrijke substantie.
Stap 4: afkoelen en oogsten
Zodra het pyrolyseproces voltooid is, wordt het houtskool geleidelijk afgekoeld om zelfontbranding te voorkomen. Dit moet zorgvuldig gebeuren; snelle temperatuurschommelingen kunnen het houtskool beschadigen.
Stap 5: kwaliteitscontrole en verpakking
Na afkoeling ondergaat het houtskool een kwaliteitscontrole om ervoor te zorgen dat het de juiste eigenschappen heeft voor BBQ-gebruik. Vervolgens wordt het verpakt en gedistribueerd. Dit proces van pyrolyse resulteert in een hoogwaardig, zuiver houtskool product dat ideaal is voor culinaire toepassingen, vooral bij het barbecueën. Het vakmanschap achter deze methode zorgt ervoor dat de unieke smaken en aroma’s van het oorspronkelijke hout behouden blijven, wat een extra dimensie toevoegt aan de kookervaring.
Met houtskool kun je alles grillen
Houtskool is veelzijdig. Het is perfect voor alle producten, van delicate vis tot stevige steaks. Experimenteer met verschillende houtskool om je favoriete smaakprofiel te vinden. Een groot voordeel van houtskool is dat je ook caveman-style kunt bereiden. Door de puurheid en het weinige as gaart het vlees of de groenten zonder een laag op het product te creëren. Ondenkbaar met briketten.
Waarom houtskool in plaats van briketten
De keuze voor houtskool in plaats van briketten bij het barbecueën is gebaseerd op verschillende factoren die zowel de kookervaring als de smaak van het eten beïnvloeden. Hieronder worden de belangrijkste redenen in detail uitgewerkt:
1. Smaak en aroma
Houtskool staat bekend om zijn vermogen om een rijke, rokerige smaak aan voedsel te geven, iets wat met briketten moeilijker te bereiken is. Dit komt doordat houtskool wordt gemaakt van natuurlijk hout, wat resulteert in subtiele smaaknuances afhankelijk van de houtsoort. Briketten daarentegen zijn vaak een mix van houtskool en andere materialen, zoals bindmiddelen en vulstoffen, die de pure houtsmaak kunnen maskeren.
2. Hogere verbrandingstemperaturen
Houtskool brandt heter dan briketten. Dit is cruciaal voor het bereiken van de perfecte sear op steaks of het snel grillen van groenten. De hogere temperaturen maken het mogelijk om voedsel sneller te koken, wat resulteert in een knapperige buitenkant en een sappige binnenkant.
3. Minder (chemische) toevoegingen
In tegenstelling tot briketten bevat houtskool geen chemische toevoegingen. Veel briketten worden geproduceerd met bindmiddelen en vulstoffen om hun vorm en brandduur te behouden. Deze additieven kunnen ongewenste geuren en smaken afgeven tijdens het grillen. Houtskool, vooral de zuiverdere soorten, biedt een natuurlijkere en gezondere optie.
4. Makkelijker aansteken
Houtskool ontbrandt sneller dan briketten. Dit betekent dat de grill sneller klaar is voor gebruik, wat vooral handig is voor diegenen die niet veel tijd willen besteden aan het voorbereiden van de barbecue. Jr hebt bij houtskool geen fire-starter nodig.
5. Minder asproductie
Houtskool produceert over het algemeen minder as dan briketten. Dit maakt het opruimen na het barbecueën makkelijker en zorgt voor minder verstopping van luchtstroom in de grill. Daarnaast hebben de verschillende houtsoorten ook weer invloed op de as productie.
De eigenschappen van de verschillende houtsoorten
Elke houtsoort geeft zijn unieke karakter aan houtskool. Laten we eens kijken naar de meest gebruikte soorten namelijk beuk, acacia, marabu en eik.
Beuk houtskool
Houtskool gemaakt van beuk is bekend om zijn subtiele, licht zoete rooksmaak. Ideaal voor vis en wit vlees. Houtskool van beuk is zeer snel aan te steken en op temperatuur te brengen, het genereert een hoge verbrandingstemperatuur maar zal ook snel opbranden.
Acacia houtskool
Acacia houtskool, met zijn snelle verbranding en hoge hitte, voegt een milde bijna neutrale smaak toe. Het is snel op temperatuur en genereert een hoge verbrandingstemperatuur. Ook de acacia heeft een relatief korte brandduur.
Marabu houtskool
Marabu houtskool, afkomstig van de Marabu-struik in Cuba, staat bekend om zijn lange brandduur en hoge hitteproductie. Het is een hardhoutskool die een milde, aangename rooksmaak geeft, ideaal voor allerlei soorten barbecue gerechten. Door de lange brandduur is deze houtskool uitermate geschikt voor lange sessies waarbij je geen sterke rookaroma’s wilt. Wij gebruiken Marabu bij voorkeur voor deegproducten (brood, pizza en desserts), varkensvlees en bijvoorbeeld bij kip.
Eik houtskool
Quebracho houtskool, afkomstig van de harde quebracho boom uit Zuid-Amerika, is zeer gewaardeerd om zijn dichtheid en lange brandduur. Het produceert intense hitte en geeft een stevige aromatische rooksmaak aan het gerecht. Vanwege de lange brandduur is deze houtskool uitermate geschikt voor low en slow sessies. Wij houden van een mooie sterke aroma en gebruiken om die reden de Quebracho bij nagenoeg alle vleessoorten waaronder rundvlees, lamsvlees, kalf en wild. Ook voor vis gebruiken we graag quebracho.
Het op de juiste manier aansteken van de houtskool
Nog regelmatig horen we van mensen dat ze houtskool in de fire-starter aansteken en pas wanneer alle houtskool gloeit beginnen met barbecueën. Zonde want je hebt op dat moment al veel van je product verbrand. De fire-starter is slechts voor het gebruik van kolenbriketten, houtskool steek je aan met bij voorkeur natuurlijke aanmaakwokkels. Natuurlijk zijn er enkele andere opties waaronder de looftlighter gewoon of op accu maar wij prefereren een aanmaakwokkel. Gebruik hiervoor de volgende instructies:
Vullen van je bbq
Vul je bbq met voldoende houtskool en je kamado in alle gevallen tot boven de luchtgaten. Als mensen de bbq niet op temperatuur krijgen is dat vaak als gevolg van te weinig houtskool.
Plaats je aanmaakwokkel
Maak een kuiltje in de houtskool en doe 1 aanmaakwokkel (een beetje uit elkaar gedraaid) in deze kuil. Steek de wokkel aan en leg er at losse stukken houtskool overheen. Zoals je ook een vuurtje opstart. Wil je snel naar hogere temperaturen (voorbeeld pizza) dan gebruik je twee wokkels op verschillende plekken.
Zorg voor zuurstof
Je laat het deksel openstaan en plaatst geen deflector-stenen of andere stenen boven het vuur. Het is belangrijk dat de wokkel gedurende een minuut of vijf vrij kan branden om de houtskool aan te steken. Je ziet nu dat de houtskool gaat gloeien.
Regel de luchtstroom
Doe het deksel op je bbq en zet de luchtuitlaat helemaal open. Laat de bbq op temperatuur komen en knijp de luchtuitlaat zo’n 15 graden voordat de wenselijke temperatuur is bereikt. De temperatuur zal vanzelf nog iets doortrekken. Regel vanaf dat moment de fijn afstelling met de luchtuitlaat en bij te hoge temperaturen ook met de luchtinlaat.
Ons advies voor de beste houtskool
